İş Sağlığı ve Güvenliği Nedir? İş Sağlığı Uzmanlarının Görevleri Nelerdir
İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanı Eğitimi

İş sağlığı ve güvenliği, çalışma ortamının çalışanlar için güvenilir ve sağlıklı hale getirilmesini amaçlayan uzmanlık alanıdır. Günümüzde dünya üzerinde milyonlarca işyeri vardır. Bu işyerlerinde her gün onlarca insan fiziki şartlardan ve iş kazalarından dolayı hayatlarını kaybediyorlar ya da sakat kalıyorlar. Bu uzmanlık alanı, işyerlerinde çalışanların karşı karşıya kaldıkları sağlık problemlerini ve mesleki riskleri ortadan kaldırmayı hedeflemektedir. 

1 - İş Sağlığı Nedir?

Bir firmanın ya da kuruluşun gerçekleştirdiği bütün iş ve işlemler  çalışanları, paravan şirketleri ve orada çalışanları geçici işçileri,  bir şekilde o işyerinde çalışan herkesi etkiler. Tüm bu insanların sağlığının korunması ve gerekli tedbirlerin alınması konusunda ise iş sağlığı güvenliği çalışmaları yürütülür.

İş güvenliği alanında profesyonel olarak çalışabilmek için ise İSG eğitimi almak gereklidir. Tema Akademi İş Güvenliği Uzmanlığı Eğitimi ile bu önemli iş alanında başarılı bir profesyonel olabilirsiniz.  

2 - İş Güvenliği Neden Önemlidir?

İş güvenliği konusuna global çapta baktığımızda, tam zamanlı, freelancer, yarı zamanlı ya da online fark etmeksizin tüm iş yerlerinde iş güvenliği tedbirleri alınmaktadır. Küresel anlamda güçlü firmalar, çok uzun süre bilgisayar başında kalan personeline, çalışma ortamını çok daha ergonomik hale getirecek koşullar sunmaktadır.

Ülkemizde ise iş sağlığı ve güvenliği konusu yalnızca tam zamanlı işlerde göz önünde bulundurulmaktadır. İş güvenliğinin önemsenmesi, çalışanların çok daha verimli şekilde çalışmasını sağlarken; olası bir kaza ya da çalışamama durumunda işverenin de mali açıdan korunmasını sağlar. Bu noktada gerekli çalışma koşullarının oluşturulması ve çalışanları güven içerisinde faaliyet gösterebilmesi hem çalışanı hem de işvereni kollayan bir durumdur.

Siz de bu önemli görevi üstlenme ve alanda yasal olarak çalışabilmek istiyorsanız, Tema Akademi İş Güvenliği Eğitimi için kayıt olmalısınız.

İş güvenliği önemli bir konu olmasının birçok nedeni vardır. İşte iş güvenliğinin neden önemli olduğuna dair bazı ana noktalar:

1. Çalışanların Korunması: İş güvenliği önlemleri, çalışanların sağlığını ve güvenliğini korumayı hedefler. İş yerlerindeki tehlikelerin tanınması ve bu tehlikelerle başa çıkmak için alınan önlemler, iş kazalarının ve yaralanmaların önlenmesine yardımcı olur. Bu da çalışanların güvenliğini sağlar ve onların iş yerinde daha sağlıklı ve güvende olmalarını sağlar.
2. Yasal Uyumluluk: Birçok ülkede, iş güvenliği yasaları mevcuttur ve işverenlerin belirli iş güvenliği standartlarına uymaları gerekmektedir. Yasal yükümlülükleri yerine getirmemek ciddi para cezaları ve hatta iş yerinin kapatılmasıyla sonuçlanabilir. İş güvenliği önlemlerinin uygulanması, işverenlerin yasal düzenlemelere uyum sağlamasını sağlar.
3. Üretkenliğin Artırılması: İş güvenliği, sadece çalışanların korunmasıyla sınırlı değildir, aynı zamanda iş yerindeki verimliliği de artırır. Güvenli bir çalışma ortamı, çalışanların kendilerini güvende hissetmelerini ve daha iyi bir çalışma performansı sergilemelerini sağlar. İş kazaları ve yaralanmaların azalmasıyla, çalışanlar daha az iş gücü kaybeder ve iş süreçlerinin aksamaması sağlanır.
4. İyi İşveren İmajı: İş güvenliği, bir işverenin itibarı için de önemlidir. İşverenlerin çalışanların güvenliğini önemsediği ve onları korumak için gerekli önlemleri aldığı bilinirse, işverenin itibarı artar. Bu da işverenin rekabet gücünü ve marka değerini yükseltebilir.
5. Maliyetlerin Azaltılması: İş güvenliği önlemleri, iş kazaları ve yaralanmaların önlenmesine yardımcı olarak, iş yerlerindeki maliyetleri azaltabilir. Bir iş kazası veya yaralanma durumunda, işverenin tazminat ödemeleri, tedavi masrafları ve iş gücü kaybı gibi maliyetlerle karşı karşıya kalması olasıdır. İş güvenliği önlemlerinin etkili bir şekilde uygulanması, bu tür maliyetleri önlemeye yardımcı olur ve iş yerindeki ekonomik kayıpları azaltır. 

3 - İş Güvenliği Konusu Önemsenmezse Ne Olur?

İş sağlığı ve güvenliği meselesinin kanuni dayanağı 4857 Sayılı İş Kanunu 5. bölüm 77-89. maddede belirtilmektedir.  İş Sağlığı ve güvenliğinin sağlanmasında işverene ve devlete görev düşmektedir. Devlet işverenlerin işyerlerinde gereken tedbirleri alıp almadıklarını, denetler, gerekli gördüğü hallerde işyerini kapatabilir. Bu noktada işverenin gerekli tedbirleri alması, bir İSG uzmanı ile çalışması büyük öneme sahiptir.

4 - İş Sağlığı ve Güvenliği Ne İş Yapar?

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından İSG sertifikası verme yetkisine uygun bulunan Tema Akademi uzman eğitim kadrosu, Türkiye ekonomisine kaliteli ve başarılı İş sağlığı ve güvenliği profesyonelleri kazandırmaktadır. Bu mesleki serüvende birlikte yürüdüğümüz İSG uzmanları ise sahip oldukları sorumluluk ve görevlerin farkındadırlar. Bu noktada bir İSG profesyoneli,

• İşyerinde meydana gelebilecek her türlü risk, ortaya çıkabilecek her türlü sağlık sorunu konusunda önceden önlemler alır ve mevcut personelin tamamını bilgilendirir.
• İş sağlığı ve güvenliği sadece işçileri korumaz aynı zamanda işvereni ve üretimin doğru ve verimli bir şekilde gerçekleşmesini de garanti altına almaya çalışır.
• İşyerinde riskleri azaltmak için gereken tüm araç gereçlerin teminini sağlar. Uyarı levhaları, bilgilendirme ve oryantasyonları takip eder.
• İşyerindeki tüm makine donanım ve teçhizatın çalışma durumundan sağlığından stabilizesinden  makinelerde kullanılan malzeme ve hammaddelerin sağlığa etkilerinden sorumludur.
• İşçilerin koruyucu kıyafetler giymesinden baret ya da kask takmasından koruyucu donanımların seçilip pratik olarak kullanılmasından bu koruyucuların işe yararlığının test edilmesinden sorumludur.
• İş sağlığı ve iş güvenliği ile ilgili yapılması gerekenleri işverene yazılı ve imzalı olarak bildirmek zorundadır.
• İş Sağlığı Ve Güvenliği Uzmanı işyerinde ortaya çıkan kazaların neden çıktığını raporlamalı ve tekrar çıkmaması için gereken tedbirleri almalıdır.
• İşverenin risklerle ilgili bilgilendirilmesi gereken tedbirlerin alınması için teşvik edilmesi ve işveren tarafından alınan tedbirlerin takibinin yapılması
• İşyerinin devletin belirlediği mevzuata uygun bir şekilde tasarlanıp tasarlanmadığını kontrol eder, periyodik bakımları planlar ve kontrol eder,  kontrolleri gözlemler.
• Doğal afetler, işyerinde meydana gelmesi olası facialara karşı acil eylem planları oluşturmak bunu işverenle ve işçilerle paylaşmak gerekli tedbirleri alıp gereken tatbikatları ve eğitimleri yapmak herkesin üstüne düşen sorumlulukları kendisine tebliğ eder.
• İşyeri personelinin iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili gerekli eğitimleri aldıklarından emin olur, eğitimleri, kanuna uygun olarak düzenler ve işverene onaylatır.
• Çalışma ortamını sürekli gözleyerek,  İş Sağlığı ve Güvenliği çalışmalarının yıllık değerlendirme raporuna (Ek-2) işyeri hekimi ile birlikte işler.
• Gerekli tüm evrakları hazırlayarak işverenin onayına sunmak gerekli afişleri çalışma ortamına asar.

5 - İşçi Sağlığını Olumsuz Etkileyen Durumlar Nelerdir?

İş Sağlığı ve güvenliği çalışmalarının temel noktası işçi sağlığını korumaktır. Bu bağlamda İş sağlığı ve güvenliği uzmanları işyerlerinde gerekli tedbirleri almakla yükümlüdürler. İşçi sağlığını olumsuz etkileyen birçok durum mevcut bu durumlar hakkında sizlere kısa bir bilgilendirme yapmak istiyoruz.

A -  Ortam Isısı İş Sağlığı ve Güvenliği İçin Önemlidir

Aşırı sıcaklar ya da nemli ortamlar işçi sağlığını olumsuz etkileyen faktörlerdendir. Bu tür durumlarda çalışılan yerin ısısının ayarlanması nem ölçerler ile nemin belirlenerek uygun duruma getirilmesi gerekir.

B – Işıklandırma Sorunları Çalışan Hayatını Olumsuz Etkiler

Işıklandırmanın yetersiz olması işçinin yaptığı işi tam görememesine dolayısıyla kazaların oluşmasına neden olabilir. Fazla ışık ise göz sağlığı için zararlı olabilir.

C - Beden İşinin Ağırlıklı Olduğu İş Koşulları

İşlerin ağırlığına göre çalışma saatleri düzenlenmelidir. Bu noktada bedensel olarak çok fazla yıpranan çalışan gruplarının çalışma süreleri dengeli dağıtılmalıdır.

D – Gürültülü Ortamlar ve İş Güvenliği İlişkisi

Çalışılan ortamda yer alan fazla gürültü işçi sağlığını olumsuz etkiler. Bu noktada çalışanların korunmasını sağlayacak iş güvenliği ekipmanları planlanması ve işveren tarafından tedarik edildiğinden emin olunması süreci İSG uzmanının görevleri arasındadır.  

E - Ağır Çalışma Şartları Çalışan Hayatını Riske Atabilir

Genel olarak ağır çalışma şartları iş sağlığı ve güvenliği için büyük risktir. Bu noktada çalışanların kendini güvende hissetmesi, çalışma ortamının gerçekten sağlıklı ve kaza risklerini en aza indirecek şekilde yapılandırılması çok büyük öneme sahiptir.

F - İSG Uzmanının İşyeri Atmosferi ile İlgili Görevleri

İşçilerin çalıştığı ortamlarda maruz kalınan hava, işçinin sağlığı ile doğrudan ilgilidir. Örneğin kot taşlama işinde çalışan işçilerin çok önemli bir bölümü, gelecek yaşamlarında solunum cihazına bağlı olarak yaşamaktalar. Bu sorunu ortadan kaldırmak isteyen bir işveren, çalışanlarına hem ortam olarak hem de ekipman olarak destek olmaları gerekmektedir.

G - Gece İşi ve Vardiyalı Çalışma Koşulları

İş sağlığı ve güvenliği uzmanları gece işçiliğinde ve vardiyalı çalışmalarda daha dikkatli olmalıdır. Çünkü bu saatlerde kaza ve yaralanma daha kolay oluşmaktadır.

H - Mola Saatlerinin Yetersiz Olması

İşçilerin gerekli molalarının olması işçi verimini düşürmeye işçi sağlığını olumsuz etkilemeye başlar. İş Sağlığı ve güvenliği uzmanları hem iş veriminin arttırılması hem de işçi sağlığının korunması konusunda söz sahibidir. Bu noktada çalışma ortamındaki verimi arttırmaya yönelik çalışmalar yapmak da iş güvenliği uzmanı yan görevleri arasındadır.

6 - İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanı Nasıl Olunur?

İş güvenliği alanında profesyonel olarak çalışabilmek için ÖSYM tarafından düzenlenen İSG sınavından en az 70 puan almak gereklidir. Tema Akademi İş Güvenliği Uzmanlığı Eğitimi &;;;;;;;;;;;; Kursu ile siz de sınava hazırlık dönemini çok daha verimli şekilde tamamlayabilirsiniz.

C Sınıfı İş Güvenliği Uzmanlığı Eğitimi

Tamamı online olarak tasarlanmış olan, Tema Akademi C Sınıfı İSG kursu ile istediğiniz yerden istediğiniz zaman eğitim alma şansına sahip olabilirsiniz. Tam zamanlı olarak çalıştığınız kurumdan izin almak zorunda kalmazsınız. Eğitim ortamına ulaşmak için harcayacağınız zamanı kendinize yatırım yapmaya ayırabilirsiniz.

B Sınıfı İş Güvenliği Uzmanlığı Eğitimi

C Sınıfı İSG eğitimini tamamlamış ve bu alanda en az 3 yıl aktif rol almış iseniz, B sınıfı İSG kursu için kayıt hakkına sahipsiniz demektir. Bu noktada Tema Akademi İş Güvenliği Eğitimi sertifikası programlarını inceleyebilir, sitemizin sağ alt köşesinde yer alan WhatsApp Destek Hattı aracılığı ile danışmanlarımız ulaşabilirsiniz.

A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanlığı Eğitimi

Yüksek tehlikeli olarak belirlenmiş olan iş alanlarında İSG uzmanı olarak çalışmak istiyorsanız A sınıfı İSG sertifikasına sahip olmanız gerekiyor. B sınıfı İSG kursu programımızı tamamlamış ve bu alanda en az 4 yıl aktif rol almışsanız, A sınıfı için başvuru yapabilirsiniz. Öğrenci odaklı eğitim gruplarımıza dahil olmak için geç kalmayın.

Sektörün en iyi fiyatlarını sunma garantisi veren Tema Akademi ile siz de bu önemli süreçte güçlü bir öğretim ortamını deneyimleyin. Kaliteli öğretim materyalleri, uzmanlıkla hazırlanmış ders notları ve online deneme sınavları ile İSG sınavını geçmek, sizin için eğlenceli bir etkinlik haline geliyor. Detaylı bilgi almak için iletişime geçmeyi unutmayınız.  

İSG Sınavı ile İlgili Önemli Tarihler

7 - İş Güvenliği: Çalışanların Güvenliği ve Sağlığı İçin Öncelikli Bir Önlem

İş güvenliği, iş yerlerinde çalışanların güvenliğini ve sağlığını korumak amacıyla uygulanan önlemleri ve prosedürleri ifade eder. Bu önlemler, çalışanların iş kazaları, yaralanmalar ve meslek hastalıklarına maruz kalma riskini azaltmayı hedefler. İş güvenliği, işverenlerin ve çalışanların ortak sorumluluğu olarak kabul edilir ve yasalarla da düzenlenmiştir.

8 - İş Güvenliği Standartları ve Yasal Düzenlemeler

İş güvenliği, çalışanların güvenliğini ve sağlığını korumak için belirlenen standartlara ve yasal düzenlemelere dayanır. Bu standartlar ve düzenlemeler, iş yerlerindeki potansiyel tehlikeleri tanımlar, önleme önlemlerini belirler ve işverenlerin çalışanlarına güvenli bir çalışma ortamı sağlamalarını sağlar. İş güvenliği standartları ve yasal düzenlemeler, farklı ülkelerde ve sektörlerde değişiklik gösterebilir, ancak genel olarak aşağıdaki unsurları içerir:

1. İş Sağlığı ve Güvenliği Yasaları: Birçok ülkede iş sağlığı ve güvenliği yasaları mevcuttur. Bu yasalar, işverenlerin çalışanların güvenliğini sağlamak ve işyerindeki riskleri yönetmekle yükümlü olduğunu belirtir. Yasalar, çalışanların haklarını korurken, işverenlere de sorumluluklarını hatırlatır.

2. Ulusal Standartlar ve Yönergeler: Çoğu ülke, iş güvenliği alanında ulusal standartlar ve yönergeler geliştirmiştir. Bu standartlar, belirli tehlikeleri ele alır, güvenlik önlemlerini ve en iyi uygulamaları belirler ve iş yerlerinde uygulanması gereken minimum gereklilikleri belirler. İşverenler, bu standartlara uyum sağlamak zorundadır.

3. Tehlike Değerlendirmesi ve Risk Analizi: İş güvenliği standartları, iş yerlerinde tehlikelerin tanınmasını ve risklerin değerlendirilmesini gerektirir. İşverenler, iş yerindeki potansiyel tehlikeleri belirlemeli, riskleri analiz etmeli ve bu risklere karşı önleme önlemleri almalıdır. Tehlike değerlendirmeleri ve risk analizleri, iş güvenliği politikalarının temelini oluşturur.

4. Koruyucu Ekipmanlar ve Güvenlik İşaretlemeleri: İş güvenliği standartları, iş yerinde koruyucu ekipmanların kullanımını ve uygun güvenlik işaretlemelerinin yapılmasını da içerir. İşverenler, çalışanların kişisel koruyucu ekipmanları (örneğin, kask, koruyucu gözlük, iş elbisesi) kullanmalarını sağlamalı ve tehlikeli alanları uygun işaretlerle işaretlemelidir.

5. Eğitim ve Farkındalık Programları: İşverenler, çalışanlara iş güvenliği konularında eğitimler sağlamakla yükümlüdür. Bu eğitimler, çalışanların işyerindeki tehlikeleri tanımalarını, riskleri yönetmeyi ve güvenli çalışma prosedürlerini uygulamayı öğretmeyi amaçlar. İşverenler ayrıca iş yerinde farkındalık programları düzenleyerek çalışanların iş güvenliği konusunda bilinçlenmesini sağlar.

6. İş Sağlığı Hizmetleri ve İşyeri Muayeneleri: İş güvenliği standartları, iş sağlığı hizmetlerinin sağlanmasını da içerir. İşverenler, çalışanların sağlığını izlemek için işyeri muayeneleri, taramalar ve sağlık kontrolleri gibi hizmetler sunmalıdır. Bu, potansiyel sağlık sorunlarını erken teşhis etmeyi ve çalışanların sağlıklarını korumayı amaçlar.

7. İş Kazalarının Raporlanması ve İncelemesi: İşverenler, iş kazalarını derhal yetkililere raporlamak ve kazaları detaylı bir şekilde incelemekle yükümlüdür. İş kazalarının nedenleri ve koşulları analiz edilir ve benzer olayların tekrarlanmasını önlemek için gerekli önlemler alınır.

8. Denetimler ve İşyeri İncelemeleri: İş güvenliği standartlarına uyumu sağlamak için düzenli denetimler ve işyeri incelemeleri yapılmalıdır. Yetkilendirilmiş kurumlar veya iş sağlığı ve güvenliği birimleri, iş yerlerini denetleyerek uygunluk ve güvenlik konularında kontrol sağlarlar. Bu denetimler, işverenlerin yasal düzenlemelere uyumu değerlendirmesine ve gerekli düzeltici önlemleri almalarına yardımcı olur.

9. İşverenin Sorumlulukları ve Çalışanların Katılımı: İşverenler, iş güvenliği ve sağlığı konusunda sorumludur ve çalışanların güvenli bir ortamda çalışmasını sağlamakla yükümlüdür. İşverenler, çalışanların görüşlerini ve katılımını önemser, onları iş güvenliği politikaları ve prosedürleri hakkında bilgilendirir ve işyerindeki güvenliği sürekli olarak geliştirmek için işbirliği yapar.

İş güvenliği standartları ve yasal düzenlemeler, iş yerlerinde güvenli bir çalışma ortamının sağlanmasını ve çalışanların sağlık ve güvenliğinin korunmasını hedefler. İşverenlerin bu standartlara uyum sağlaması, iş kazalarını önlemeye, yasal yükümlülükleri yerine getirmeye ve çalışanların güvenliğini sağlamaya yardımcı olur.

9 - İş Kazalarının Önlenmesi ve Risk Değerlendirmesi

İş kazaları, çalışanların sağlık ve güvenliğini tehdit eden beklenmedik olaylar olarak tanımlanır. İş kazalarının önlenmesi, iş güvenliği yönetiminin temel bir hedefidir ve bu amaçla risk değerlendirmesi ve alınacak önlemler büyük önem taşır.

Risk Değerlendirmesi:

Risk değerlendirmesi, iş yerinde potansiyel tehlikelerin belirlenmesi, değerlendirilmesi ve bu tehlikelerin çalışanlara yönelik olası risklerinin değerlendirilmesi sürecidir. İşverenler, risk değerlendirmesi yaparak iş yerindeki tehlikeleri ve potansiyel riskleri belirler ve bunlara karşı önleyici ve koruyucu önlemler alır. Risk değerlendirmesi aşağıdaki adımları içerir:

1. Tehlikelerin Tanımlanması: İş yerindeki potansiyel tehlikelerin belirlenmesi ve bunların tespit edilmesi. Bu tehlikeler, işyerine özgü olabilir ve her bir işin yapısına, iş süreçlerine ve kullanılan ekipmanlara bağlı olarak değişebilir.
2. Riskin Değerlendirilmesi: Tanımlanan tehlikelerin çalışanlara yönelik risklerinin değerlendirilmesi. Bu aşamada, tehlikenin şiddeti, süresi ve maruziyet düzeyi gibi faktörler dikkate alınır. Riskler genellikle düşük, orta veya yüksek gibi kategorilere ayrılır.
3. Önleme ve Koruma Önlemlerinin Belirlenmesi: Değerlendirilen risklere karşı alınacak önleme ve koruma önlemlerinin belirlenmesi. Bu önlemler, tehlikeyi ortadan kaldırmaya, riski azaltmaya veya riskin kabul edilebilir düzeyde kontrol altına alınmasına yönelik olabilir.
4. Önlemlerin Uygulanması: Belirlenen önleme ve koruma önlemlerinin uygulanması ve iş yerinde etkin bir şekilde hayata geçirilmesi. Bu, çalışanların eğitimi, koruyucu ekipmanların sağlanması, prosedürlerin oluşturulması ve iş süreçlerinin revize edilmesi gibi adımları içerebilir.
5. Gözden Geçirme ve İyileştirme: Uygulanan önlemlerin etkinliğinin düzenli olarak gözden geçirilmesi ve gerektiğinde iyileştirmelerin yapılması. İş yerindeki değişiklikler, yeni tehlikelerin ortaya çıkması veya mevcut önlemlerin yetersiz olduğunun tespit edilmesi durumunda, risk değerlendirmesi yeniden yapılması ve gerekli düzeltici önlemlerin alınması önemlidir.

İş Kazalarının Önlenmesi

1. İş kazalarının önlenmesi, risk değerlendirmesine dayanan proaktif bir yaklaşım gerektirir. İşverenler, aşağıdaki önlemleri alarak iş kazalarını minimize etmek ve çalışanların güvenliğini sağlamak için çaba göstermelidir:
2. Eğitim ve Farkındalık: Çalışanlara iş güvenliği eğitimleri verilmesi ve iş yerindeki potansiyel tehlikeler hakkında bilinç düzeyinin artırılması önemlidir. Eğitimler, doğru iş teknikleri, güvenlik prosedürleri, acil durum planları ve koruyucu ekipman kullanımı gibi konuları kapsamalıdır.
3. İşyeri Düzenlemesi: İş yerinde düzenli bir şekilde temizlik, düzen ve bakım yapılması önemlidir. Gevşek kablolar, kaygan zeminler veya düşme riski olan nesneler gibi potansiyel tehlikelerin ortadan kaldırılması veya en aza indirilmesi gerekir.
4. Koruyucu Ekipmanların Sağlanması: İşverenler, çalışanların iş güvenliği için gerekli olan koruyucu ekipmanları (gözlük, kulaklık, eldiven, maske vb.) sağlamakla yükümlüdür. Bu ekipmanlar, çalışanları potansiyel tehlikelerden korur ve iş kazalarının etkisini azaltır.
5. İşyeri İncelemeleri: İş yerinde düzenli olarak güvenlik incelemeleri yapılmalı ve potansiyel tehlikeler belirlenmelidir. İncelemeler, işçilerin geri bildirimlerini ve önerilerini de içerebilir. Eksikliklerin tespit edilmesi durumunda, hızlı bir şekilde düzeltici önlemler alınmalıdır.
6. İş Kazalarının Raporlanması ve İncelemesi: İş kazalarının derhal raporlanması ve ayrıntılı bir şekilde incelenmesi önemlidir. Bu, benzer kazaların tekrarlanmasını önlemek ve iş güvenliği önlemlerinin etkinliğini değerlendirmek için fırsat sunar.
7. Sürekli İyileştirme: İş yerinde iş güvenliği politikalarının sürekli olarak gözden geçirilmesi ve iyileştirilmesi önemlidir. İş süreçlerinin yeniden değerlendirilmesi, çalışanların geri bildirimlerinin dikkate alınması ve yeni teknolojilerin veya en iyi uygulamaların benimsenmesiyle daha güvenli bir çalışma ortamı sağlanabilir.

İş kazalarının önlenmesi ve risk değerlendirmesi, iş güvenliği kültürününün ayrılmaz bir parçasıdır. İşverenlerin, çalışanların sağlık ve güvenliğini korumak için aktif bir şekilde risk değerlendirmesi yapmaları ve önleme önlemlerini uygulamaları gerekmektedir. Bu, iş yerindeki tehlikeleri tanımlamak, riskleri yönetmek ve iş kazalarını en aza indirmek için kritik bir adımdır.

Risk değerlendirmesi sürecinde aşağıdaki adımlar izlenir:

1. Tehlikelerin Belirlenmesi: İş yerindeki potansiyel tehlikelerin tanımlanması ilk adımdır. Bu, fiziksel tehlikeler (kesici ve delici aletler, yükseklik, elektrik vb.), kimyasal tehlikeler (zararlı maddeler, gazlar vb.) ve ergonomik tehlikeler (tekrarlayan hareketler, yanlış pozisyonlar vb.) gibi çeşitli alanları kapsar. İş yerindeki tüm faaliyetler göz önüne alınmalı ve tehlike kaynakları belirlenmelidir.
2. Risk Değerlendirmesi: Tehlikeler belirlendikten sonra, bu tehlikelerin çalışanlar üzerinde olası risklerini değerlendirmek gerekmektedir. Risk değerlendirmesi, tehlikelerin şiddetini, muhtemel sonuçları ve maruziyet süresini değerlendirerek çalışanlar için oluşabilecek risk düzeyini belirler. Bu, risklerin düşük, orta veya yüksek gibi kategorilere ayrılmasını sağlar.
3. Önleme ve Koruma Önlemlerinin Belirlenmesi: Risklerin belirlenmesinden sonra, uygun önleme ve koruma önlemlerinin belirlenmesi gerekmektedir. Bu, tehlikeleri ortadan kaldırmak veya riski minimize etmek için alınacak adımları içerir. Önleme önlemleri, makinelerde koruyucu önlemler, iş süreçlerinde değişiklikler, eğitim programları, kişisel koruyucu ekipman kullanımı ve acil durum planları gibi çeşitli yöntemleri içerebilir.
4. Önleme Önlemlerinin Uygulanması: Belirlenen önleme ve koruma önlemlerinin iş yerinde etkin bir şekilde uygulanması önemlidir. Bu, çalışanların eğitimine dayanır ve iş süreçlerinde yapılan değişiklikleri, uygun koruyucu ekipmanların sağlanmasını ve güvenlik politikalarının etkin bir şekilde uygulanmasını içerir.
5. Gözden Geçirme ve İyileştirme: İşyerinde yapılan önleme önlemlerinin etkinliğinin düzenli olarak gözden geçirilmesi ve iyileştirme için fırsatların değerlendirilmesi önemlidir. İş kazalarını önleme süreci sürekli bir döngüdür ve işverenlerin sürekli olarak işyerindeki riskleri gözden geçirerek, önleme önlemlerini iyileştirmesi önemlidir. Bunun için aşağıdaki adımlar takip edilebilir:
6. Gözden Geçirme: İşyerindeki risk değerlendirmesi ve önleme önlemlerinin düzenli olarak gözden geçirilmesi gerekir. Bu, işyerindeki değişikliklerin, yeni tehlikelerin veya güvenlikle ilgili sorunların tespit edilmesine yardımcı olur.
7. Çalışan Geri Bildirimi: Çalışanların görüşleri ve geri bildirimleri, risk değerlendirmesi ve önleme önlemlerinin iyileştirilmesi için değerli bir kaynaktır. İşverenler, çalışanların işyerindeki tehlikeler ve riskler hakkındaki fikirlerini dinlemeli ve onları sürece dahil etmelidir.
8. Eğitim ve Farkındalık: Çalışanlara düzenli olarak iş güvenliği eğitimleri verilmeli ve işyerindeki potansiyel tehlikeler hakkında farkındalık yaratılmalıdır. Eğitimler, güvenli çalışma prosedürlerini öğretmek, riskler konusunda bilinçlendirmek ve doğru davranışları teşvik etmek için önemlidir.
9. İş Kazalarının İncelemesi: Herhangi bir iş kazası meydana geldiğinde, detaylı bir inceleme yapılmalıdır. Bu inceleme, kazanın nedenlerini belirlemek, hataları veya eksiklikleri tespit etmek ve benzer olayların tekrarlanmasını önlemek için gerekli düzeltici önlemleri almak amacıyla yapılır.
10. İşyeri Kültürü: İş kazalarının önlenmesi, işyeri kültürünün güvenlik odaklı olmasıyla yakından ilişkilidir. İşverenler, güvenlik bilincini işyerinde teşvik etmek, çalışanların güvenliği konusunda özgüvenlerini artırmak ve güvenli davranışları teşvik etmek için çaba göstermelidir.

İş kazalarının önlenmesi ve risk değerlendirmesi, işverenlerin yasal düzenlemelere uygun olarak çalışanların sağlığını ve güvenliğini sağlamakla yükümlü olduğu önemli bir konudur. Bu süreç, çalışanların güvenli bir ortamda çalışmasını sağlar, işyerindeki verimliliği artırır ve işverenlerin maliyetli kazaların ve yasal sorunların önüne geçmesine yardımcı olur.

10 - İş Yerindeki Tehlikeler ve Koruyucu Ekipmanlar

İş yerlerinde birçok potansiyel tehlike bulunabilir. İşverenlerin çalışanların sağlığını ve güvenliğini sağlamak için bu tehlikeleri belirlemesi ve uygun koruyucu ekipmanları sağlaması önemlidir. İş yerindeki yaygın tehlikeler ve koruyucu ekipmanlar aşağıda açıklanmıştır:

1. Fiziksel Tehlikeler

• Kesici ve Delici Aletler: İnşaat, metal işleri, marangozluk gibi sektörlerde kesici ve delici aletlerin kullanımı yaygındır. Bıçaklar, testereler, matkaplar gibi aletlerin kullanımı sırasında oluşabilecek kesik ve delinme risklerine karşı uygun eldivenler ve koruyucu kıyafetler kullanılmalıdır.
• Yükseklik: İnşaat, montaj veya temizlik gibi faaliyetlerde yükseklikten kaynaklanan düşme riski vardır. Bu durumlarda, işçiler için düşme önleyici ekipmanlar, emniyet kemerleri, halatlar ve düşme yüksekliği koruyucuları gibi koruyucu ekipmanlar sağlanmalıdır.
• Elektrik: Elektrik işlerinde veya elektrikle çalışan ekipmanların kullanıldığı durumlarda elektrik çarpması riski vardır. Elektrik izolasyonlu eldivenler, yalıtımlı ayakkabılar, yalıtımlı aletler gibi koruyucu ekipmanlar kullanılarak çalışanların elektrik çarpması riski azaltılabilir.

2. Kimyasal Tehlikeler

• Zararlı Maddeler: Kimya endüstrisi, temizlik sektörü, laboratuvarlar gibi alanlarda zararlı maddelerle çalışılır. Bu durumlarda, uygun solunum maskeleri, koruyucu gözlükler, eldivenler ve koruyucu kıyafetler gibi ekipmanlar kullanılarak solunum yoluyla, deri temasıyla veya göz temasıyla oluşabilecek kimyasal tehlikelere karşı koruma sağlanmalıdır.

3. Biyolojik Tehlikeler

• Enfeksiyon Riski: Sağlık hizmetleri, laboratuvarlar veya temizlik gibi alanlarda çalışanlar enfeksiyon riskiyle karşı karşıya olabilir. Bu durumlarda, koruyucu eldivenler, yüz maskeleri, önlükler ve diğer uygun kişisel koruyucu ekipmanlar kullanılarak enfeksiyon riski azaltılabilir.

4. Ergonomik Tehlikeler

• Yetersiz Duruş ve Hareketler: Uzun süreli oturma veya ayakta durma, tekrarlayan hareketler ve yanlış duruşlar gibi faktörler ergonomik tehlikelerin birer örneğidir. Bu tür tehlikeler, kas-iskelet sistemi yaralanmalarına, bel ağrılarına ve diğer sağlık sorunlarına neden olabilir. Ergonomik tehlikelerin azaltılması için uygun ekipmanlar ve düzenlemeler yapılmalıdır. Örneğin, ergonomik ofis koltukları, ayak desteği, bilgisayar monitörünün doğru yükseklikte olması gibi önlemler alınabilir.

5. Termal Tehlikeler

Sıcaklık ve Yanma Riski: Isıtma sistemleri, ocaklar, fırınlar gibi cihazlar çalışanların termal tehlikelere maruz kalmasına neden olabilir. Bu durumlarda, uygun eldivenler, termal kıyafetler ve yüz koruyucuları gibi koruyucu ekipmanlar kullanılarak yanma ve ısı kaynaklı yaralanmaların önüne geçilebilir.

Yukarıda belirtilen tehlikeler sadece birkaç örnektir ve iş yerine bağlı olarak farklı tehlikeler de mevcut olabilir. İşverenler, risk değerlendirmesi yaparak iş yerindeki tehlikeleri belirlemeli ve uygun koruyucu ekipmanları sağlamalıdır. Bu, çalışanların sağlığını ve güvenliğini korurken iş kazalarını minimize etmek için önemli bir adımdır.

Koruyucu ekipmanlar, çalışanları potansiyel tehlikelerden korurken, iş yerindeki yasal düzenlemelere de uygunluğu sağlar. İşverenler, iş güvenliği standartlarına uygun olarak koruyucu ekipmanları temin etmeli, kullanımını teşvik etmeli, çalışanlara eğitim vermelidir. Ayrıca, koruyucu ekipmanların düzenli olarak bakım ve kontrollerinin yapılması da önemlidir. Böylece, iş yerindeki tehlikelerin en aza indirilmesi ve çalışanların güvenliği sağlanabilir.

11 - İş Güvenliği Eğitimleri ve Farkındalık Programlar

İş güvenliği eğitimleri ve farkındalık programları, çalışanlara iş yerindeki potansiyel tehlikeler hakkında bilgi vermek, güvenli çalışma uygulamalarını öğretmek ve iş kazalarını önlemek için önemli bir rol oynar. Bu eğitimler ve programlar, işverenlerin yasal düzenlemelere uygun olarak çalışanların sağlığını ve güvenliğini korumalarına yardımcı olur. İş güvenliği eğitimleri ve farkındalık programlarının bazı önemli noktaları şunlardır:

A - Temel İş Güvenliği Eğitimi

İşe yeni başlayan çalışanlara, iş güvenliği kuralları ve prosedürleri hakkında temel bilgilerin verildiği bir eğitimdir. Bu eğitim, iş yerindeki potansiyel tehlikeleri tanımlamayı, doğru çalışma tekniklerini öğrenmeyi ve uygun koruyucu ekipmanların kullanımını içerir. İş güvenliği politikaları ve acil durum prosedürleri gibi konular da ele alınır.

B - Tehlike Spesifik Eğitimler

İş yerindeki özel tehlikeleri içeren eğitimlerdir. Örneğin, kimyasal maddelerle çalışanlar için kimyasal güvenlik eğitimi, yükseklikte çalışanlar için düşme önleme eğitimi veya işyerindeki makineleri kullananlar için makine güvenliği eğitimi gibi. Bu eğitimler, çalışanların tehlikeleri daha iyi anlamalarını ve spesifik önlemler almalarını sağlar.

C - İş Kazası İncelemeleri ve Öğrenme Etkinlikleri

İş kazalarının incelenmesi ve bu kazalardan öğrenme etkinliklerinin düzenlenmesi önemlidir. Bu tür etkinlikler, iş kazalarının nedenlerini anlamayı, hataları ve eksiklikleri belirlemeyi ve benzer olayların tekrarlanmasını önlemek için düzeltici önlemler almayı amaçlar. Kazalardan çıkarılan dersler ve alınan önlemler diğer çalışanlara aktarılır.

D - Farkındalık Programları

İş güvenliği farkındalığını artırmak amacıyla düzenlenen programlardır. Bu programlar, iş yerinde güvenlik konusunda bir kültür oluşturmayı hedefler. Farkındalık programları, seminerler, afişler, broşürler, bilgilendirici videolar veya e-postalar gibi çeşitli iletişim araçlarını kullanarak çalışanların güvenlik konusunda sürekli bilinçlenmesini sağlar.

12 - İş Güvenliği Eğitim Materyalleri

İş güvenliği eğitimlerinde kullanılan materyaller de önemlidir. İşverenler, etkili ve anlaşılır materyaller kullanarak çalışanların konuya ilgi duymasını ve bilgileri daha iyi anlamasını sağlamalıdır. Bazı yaygın kullanılan iş güvenliği eğitim materyalleri şunlardır:

• Görseller ve İllüstrasyonlar: İş güvenliği eğitimlerinde görsel materyallerin kullanımı, çalışanların daha iyi anlamalarını ve konuya odaklanmalarını sağlar. İllüstrasyonlar, tehlikeleri ve doğru çalışma yöntemlerini görsel olarak açıklar.
• Videolar: Eğitim videoları, gerçek iş ortamında karşılaşılan tehlikeleri göstererek çalışanların daha iyi anlamalarını sağlar. Videolar, doğru çalışma tekniklerini göstermek ve olası tehlikeler hakkında farkındalık yaratmak için etkili bir araçtır.
• İnteraktif Eğitim Materyalleri: Bilgisayar tabanlı interaktif eğitim materyalleri, çalışanların işyerindeki tehlikeleri etkileşimli bir şekilde öğrenmelerini sağlar. Bu materyaller, senaryolar, soru-cevap oyunları ve interaktif simülasyonlar gibi öğrenme aktivitelerini içerir.
• Kitapçıklar ve Broşürler: İş güvenliği bilgilerini içeren basılı materyaller, çalışanların bilgileri gözden geçirmelerine ve başvurmalarına yardımcı olur. Kitapçıklar ve broşürler, tehlikeleri, koruyucu önlemleri ve acil durum prosedürlerini açıklayarak çalışanların farkındalığını artırır.
• Eğitim Sunumları: PowerPoint veya benzeri sunum araçlarıyla hazırlanan eğitim sunumları, iş güvenliği bilgilerinin aktarılmasında etkili bir yöntemdir. Sunumlar, görseller, grafikler ve anlatılarla desteklenerek çalışanların dikkatini çeker ve bilgileri daha iyi anlamalarını sağlar.

İş güvenliği eğitimleri ve farkındalık programları, çalışanların güvenliğini sağlamak ve iş kazalarını önlemek için önemli bir rol oynar. İşverenlerin düzenli olarak bu eğitimleri sağlaması ve çalışanların güvenlik konusunda sürekli bilinçlendirilmesi iş yerinde güvenlik kültürünün oluşmasına katkı sağlar.

13 - Acil Durum Hazırlıkları ve İş Yeri İtfaiye Planları

İş yerlerinde acil durumlar her zaman beklenmedik bir şekilde ortaya çıkabilir. Yangın, doğal afetler, kimyasal sızıntılar veya diğer acil durumlar, çalışanların güvenliğini tehlikeye atabilir. Bu nedenle, işverenlerin acil durum hazırlıkları yapması ve iş yeri itfaiye planları oluşturması önemlidir. İş yerindeki acil durum hazırlıkları ve itfaiye planları aşağıda açıklanmıştır:

A - Risk Değerlendirmesi ve Acil Durum Planının Oluşturulması

İşverenlerin, iş yerindeki potansiyel tehlikeleri belirlemek için bir risk değerlendirmesi yapması önemlidir. Bu değerlendirme, yangın riski, doğal afet riski, kimyasal sızıntı riski gibi acil durumları belirlemeye yardımcı olur. Ardından, acil durum planı oluşturulmalıdır. Bu plan, acil durumlarla ilgili görevleri, iletişim prosedürlerini, tahliye yöntemlerini, yangın söndürme ekipmanının yerlerini ve diğer önemli bilgileri içermelidir.

B - Eğitim ve Farkındalık Programları

Çalışanların acil durum prosedürlerini ve iş yeri itfaiye planını bilmesi hayati önem taşır. İşverenler, çalışanlarına düzenli olarak acil durum eğitimleri ve farkındalık programları sağlamalıdır. Bu eğitimlerde, yangın söndürme, ilk yardım, tahliye prosedürleri gibi konular ele alınmalıdır. Ayrıca, çalışanların acil durum planının bir parçası olarak atanmış rolleri ve sorumlulukları hakkında bilgilendirilmeleri gerekmektedir.

C - Tahliye Yolları ve İşaretlemeler

İş yerlerinde tahliye yolları ve işaretlemeleri doğru bir şekilde belirlenmeli ve düzenli olarak kontrol edilmelidir. Tahliye yolları, acil durum sırasında çalışanların hızlı ve güvenli bir şekilde binayı terk etmelerini sağlar. İşaretlemeler ise acil durum çıkışlarını, yangın söndürme ekipmanını, acil durum çıkış yollarını gösteren etiketler ve işaretlerdir. Bu işaretlemelerin açık, okunaklı ve güncel olması önemlidir.

D - İtfaiye Planı ve Yangın Söndürme Ekipmanı

İş yeri itfaiye planı, yangın durumunda alınacak önlemleri ve yangın söndürme ekipmanının kullanımını içermelidir. İşverenler, yangın söndürme sistemlerinin kurulmasını ve düzenli olarak bakımının yapılmasını sağlamalıdır. Yangın söndürme ekipmanı, yangın söndürücüler, yangın alarm sistemleri, yangın sprinklerleri gibi araçları içerir. Bu ekipmanların işlevsel olması ve çalışanlar tarafından doğru bir şekilde kullanılabilmesi için düzenli eğitimler sağlanmalıdır.

E - Deneme Tatbikatları ve Simülasyonlar

Acil durum hazırlıklarının etkinliğini test etmek ve çalışanların pratik yapmalarını sağlamak için düzenli deneme tatbikatları ve simülasyonlar yapılmalıdır. Bu tatbikatlar, tahliye prosedürlerinin ve yangın söndürme yöntemlerinin uygulanmasını içerir. Tatbikatlar sırasında çalışanların tepki süreleri, iletişim etkinliği ve tahliye hızı değerlendirilebilir. Bu sayede eksiklikler belirlenebilir ve gerekli düzeltici önlemler alınabilir.

F - İş Yeri İtfaiye Ekibi

Bazı iş yerleri, kendi içerisinde bir iş yeri itfaiye ekibi oluşturabilir. Bu ekip, yangın söndürme eğitimi almış çalışanlardan oluşur ve acil durumlarla başa çıkmak için hızlı müdahale sağlar. İş yeri itfaiye ekibi, yangın durumunda yangının yayılmasını önlemek, çalışanları tahliye etmek ve yangını kontrol altına almak gibi görevleri yerine getirir. İş yeri itfaiye ekibi üyelerinin eğitimi, düzenli olarak tatbikatlar yapılması ve iş yeri itfaiye planının güncel tutulması önemlidir.

Acil durum hazırlıkları ve iş yeri itfaiye planları, iş yerindeki potansiyel tehlikelerle başa çıkmak ve çalışanların güvenliğini sağlamak için hayati öneme sahiptir. İşverenlerin bu önlemleri alması, acil durumlarda hızlı ve etkili bir müdahale yapılmasını sağlar, çalışanların güvenliğini ve iş yerinin devamlılığını sağlar. Ayrıca, düzenli olarak bu hazırlıkların gözden geçirilmesi ve güncellenmesi de önemlidir, çünkü iş yerinin ihtiyaçları ve koşulları zamanla değişebilir.

14 - İş Güvenliği Denetimleri ve İzleme Sistemleri

İş güvenliği denetimleri ve izleme sistemleri, iş yerindeki güvenlik uygulamalarının etkinliğini değerlendirmek, mevcut riskleri tespit etmek ve işverenlerin yasal düzenlemelere uyumunu sağlamak için kullanılan önemli araçlardır. Bu denetimler ve izleme sistemleri, iş yerindeki çalışma koşullarının sürekli olarak izlenmesini ve geliştirilmesini sağlar. İş güvenliği denetimleri ve izleme sistemlerinin bazı temel özellikleri şunlardır:

A - Rutin Denetimler

İş güvenliği denetimleri, düzenli aralıklarla yapılmalıdır. Bu denetimler, iş yerindeki potansiyel tehlikeleri tespit etmek, güvenlik politikalarına uygunluğu kontrol etmek ve eksiklikleri belirlemek için kullanılır. Rutin denetimler, işverenlerin iş güvenliği standartlarına uyumunu sağlamada önemli bir rol oynar.

B - İş Yeri İncelemeleri

İş yerindeki güvenlik uygulamalarının izlenmesi için düzenli iş yeri incelemeleri yapılmalıdır. Bu incelemeler, işyerindeki tehlikeleri belirlemek, iş güvenliği politikalarının uygulanmasını kontrol etmek ve mevcut güvenlik önlemlerini değerlendirmek amacıyla gerçekleştirilir. İş yeri incelemeleri, işyerindeki çalışma koşullarının sürekli olarak iyileştirilmesine yönelik önemli bir adımdır.

C - Kayıt Tutma ve Raporlama

İş güvenliği denetimleri ve izleme sistemleri, yapılan incelemelerin kaydedilmesini ve raporlanmasını gerektirir. Bu kayıtlar, işverenlerin güvenlik uygulamalarını gözden geçirmesine, eksiklikleri belirlemesine ve düzeltici önlemler almasına yardımcı olur. Raporlar aynı zamanda çalışanların güvenlik konularındaki farkındalığını artırmak için kullanılabilir.

D - İzleme Sistemleri ve Teknoloji

Teknoloji, iş güvenliği denetimleri ve izleme sistemlerinde önemli bir rol oynamaktadır. İş yerlerinde güvenlik kameraları, yangın ve gaz alarm sistemleri, izleme yazılımları gibi teknolojik araçlar kullanılarak çalışma ortamı izlenebilir ve güvenlik açısından riskler belirlenebilir. Ayrıca, bazı işyerlerinde kişisel koruyucu ekipmanların kullanımını izlemek için otomatik takip sistemleri kullanılabilir.

E - İş Güvenliği Yasal Düzenlemeler ve Standartlar

İş güvenliği denetimleri ve izleme sistemleri, işverenlerin yasal düzenlemelere uyumunu sağlamak için önemlidir. Her ülkede iş güvenliği ile ilgili yasal düzenlemeler ve standartlar bulunmaktadır. Bu düzenlemeler, iş yerlerindeki çalışma koşullarının güvenli olmasını sağlamak ve çalışanların sağlığını korumak amacıyla getirilmiştir.

Örneğin, bazı ülkelerde iş yerlerinin düzenli olarak denetlenmesi zorunludur ve işverenler belirli standartlara uygunluğu kanıtlamak zorundadır. İş yerindeki tehlikelerin tespit edilmesi, risklerin değerlendirilmesi, yangın önlemlerinin alınması, acil durum planlarının hazırlanması gibi konular denetimler sırasında gözden geçirilir.

Ayrıca, uluslararası standartlar da iş güvenliği alanında önemli bir rol oynamaktadır. Örneğin, ISO 45001 standardı iş sağlığı ve güvenliği yönetim sistemi için bir çerçeve sunar. Bu standarda uyumlu olan iş yerleri, iş sağlığı ve güvenliği performansını izlemek ve iyileştirmek için belirli süreçleri takip ederler.

İş güvenliği denetimleri ve izleme sistemleri, iş yerlerindeki güvenlik uygulamalarının etkinliğini değerlendirmek, mevcut riskleri tespit etmek ve yasal düzenlemelere uyumu sağlamak için önemlidir. Düzenli denetimler, iş yerindeki güvenlik standartlarının sürdürülmesini sağlar ve çalışanların sağlığını ve güvenliğini korur. İşverenler, iş güvenliği konusunda sürekli olarak bilinçlenmeli, denetimler ve izleme sistemlerini etkin bir şekilde kullanmalı ve güvenlik standartlarına uyumu sağlamak için gerekli önlemleri almalıdır.