İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri Yönetmeliği
İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanı Eğitimi

İş sağlığı ve güvenliği hizmetleri yönetmeliği mevzuat çerçevesinde belirlenmiş, yürürlüğe konulmuştur. Güvenli bir çalışma alanı ve personel sağlığı için böyle hizmetlerin zorunlu olması büyük önem arz ediyor. İşçinin ve işyerinin sağlığı için İSG hizmetleri son zamanlarda daha kapsamlı bir hale geldi. Tema Akademi olarak bizlerde, donanımlı meslek elemanlarının yetişmesi için eğitimler veriyoruz.

Zamanla değişen kanunlar ve sektörler çerçevesinde hemen hemen her iş yeri bir iş güvenliği uzmanı ile çalışmaya başladı. Böylece çalışma alanlarının daha güvenli olmasını sağlandı ve tüm prosedürler de bu yönetmelikle kapsamında uygulandı. Peki, iş sağlığı ve güvenliği hizmetleri yönetmeliği nedir? Kim tarafından yayınlanır?

İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri Yönetmeliği Nedir?

İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri Yönetmeliği, iş sağlığı ve güvenliği alanında genellikle OSGB Yönetmeliği olarak bilinmektedir. Bu yönetmelik, işverenlerin ve OSGB'lerin iş sağlığı ve güvenliği kapsamında görev ve sorumluluklarını belirlemek için hazırlanmıştır. 29.12.2012 tarihinde İş sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği Resmi Gazete ‘de 29.12.2012 tarihinde yayınlanmıştır.

Hazırlanan bu yönetmelikler ile hem iş yerleri hem işçiler hem de iş güvenliği uzmanları koruma altına alınmıştır. Böylece bu kanunlar, çalışma hayatının en az riskle güvenli bir şekilde devam etmesine yardımcı olmuştur. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca hazırlanan iş sağlığı ve güvenliği hizmetleri yönetmeliği bilgileri ise şöyledir:

İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri Yönetmeliği Mevzuat Bilgileri Nelerdir?

İş sağlığı ve güvenliği hizmetleri yönetmeliği gereğince; iş sağlığı ve güvenliği çalışmalarını yürütebilmek için kurulacak olan işyeri güvenlik ve sağlık birimlerinin kuruluşu ile ilgili bilgiler yer almaktadır. Ayrıca işyeri güvenlik, sağlık birimleriyle ortak sağlık ve güvenlik birimlerinin yetki, belge iptali, görev ve sorumluluklarıyla ilgili çalışma esasları ve usulleri düzenlenmiştir.

Hazırlanan bu yönetmelik, 20.06.2012 tarihinde 63311 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu çerçevesinde yer alan işyerlerini kapsamaktadır. Çıktığı andan itibarenyönetmelikte değişiklik yapılarak artık günümüzdeki son halini almıştır. Mevzuattan bazı bölümler ise şöyledir:

İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri Yönetmeliği içeriğinde “İşyeri Sağlık ve Güvenlik Birimi ve Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimi ile İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetlerinin Yürütülmesi için Sağlanacak Şartlar” şöyledir:

“İşyeri sağlık ve güvenlik birimi

MADDE 10 – (1) İSGB; en az bir işyeri hekimi ile işyerinin tehlike sınıfına uygun belgeye sahip en az bir iş güvenliği uzmanının görevlendirilmesi ile oluşturulur. Bu birimde işveren diğer sağlık personeli de görevlendirebilir. Bunun yanında iş sağlığı ve güvenliği hizmetleri yönetmeliği 2. Maddesi ise şöyledir:

(2) İş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin yürütülmesi amacıyla işveren tarafından işyerlerinde kurulacak olan iş sağlığı ve güvenliği birimlerinde aşağıdaki şartlar sağlanır.

a) İSGB, iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin yürütülmesine ve çalışan personel sayısına uygun büyüklükte bir yerde kurulur. Bu birimin asıl işin yürütüldüğü mekânda ve giriş katta kurulması esastır. İş güvenliği uzmanı odası kaç metrekare olmalıdır? 

b) Bu birimlerde sekizer metrekareden az olmamak üzere bir iş güvenliği uzmanı odası ile işyeri hekimi tarafından kullanılmak üzere bir muayene odası ve 12 metrekareden az olmamak üzere bir ilkyardım ve acil müdahale odası bulunur. Tam zamanlı görevlendirilecek her işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı için aynı şartlarda ayrı birer oda tahsis edilir.

c) İSGB’ler Ek-1’de belirtilen araç ve gereçler ile donatılır ve işyerinde çalışanların acil durumlarda en yakın sağlık birimine ulaştırılmasını sağlamak üzere uygun araç bulundurulur.

(3) İSGB’nin bölümleri aynı alanda bulunur ve bu alan çalışanlar tarafından kolaylıkla görülebilecek şekilde işaretlenir. İş sağlığı ve güvenliği hizmetleri yönetmeliği madde 4’ göre ise;

(4) (Değişik: RG-31/1/2013-28545) Sağlık Bakanlığından ruhsatlı sağlık hizmeti sunucusu olan işyerlerinde kurulacak İSGB’lerde ilk yardım ve acil müdahale odası şartı ve EK-1’de belirtilen araç ve gereçler ile ulaşım amaçlı araç bulundurulması zorunluluğu aranmaz.”

Yukarıdaki maddeler iş sağlığı ve güvenliği hizmetleri yönetmeliği gereğince iş güvenliği uzmanları ile diğer birimler için aranan şartları kapsamaktadır. Peki, iş sağlığı ve güvenliği kanunu neleri içermektedir?

İs Sağlığı ve Güvenliği Kanunu Nedir?

İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri Yönetmeliği kapsamında İSG kanunları nedir? İşyerlerinde işçilerin iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanabilmesi ve işçilerin sağlık ve güvenlik şartlarının daha iyi olabilmesi için oluşturulmuş kanuna denmektedir.

Aynı zamanda bu kanun uygulanırken işveren ve çalışan kişilerin görev, sorumluluk, yetki, hak ve yükümlülüklerini de düzenlemektedir. Böylece hem işçi hem de iş yerinin tüm riskli koşulları giderilmiş olur.

İş sağlığı ve güvenliği sürecinde İSG uzmanlarının görev ve sorumlulukları 6331 sayılı İş Sağlığı ve güvenliği Kanunu içerisinde düzenlenmiştir. Peki, 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu çerçevesinde belirlenen sorumluluklar nelerdir? İş sağlığı ve güvenliği hizmetleri yönetmeliği kapsamında aranan şartlar nelerdir?

6331 Sayılı İs Sağlığı ve Güvenliği Kanunu Nedir?

İş sağlığı ve güvenliği hizmetleri yönetmeliği nedir? Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından 6 Haziran 2012 tarihinde kabul edilen bu kanun ile İSG kanunları yasalaşmış oldu. Aynı zamanda iş sağlığı ve güvenliği hizmetleri yönetmeliği 20.12.2012 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlanmıştır. Bu kapsamda 6331 sayılı kanun maddelerinde;

• İşveren ile işçilerin görev, sorumluluk, yetki ve yükümlülükleri
• Konsey, koordinasyon ve kurul
• İdari yaptırımlar ve teftiş
• Çeşitli ve geçici hükümler hakkında maddeler içermektedir.

Peki, iş güvenliği uzmanlarının görev ve sorumlulukları hakkındaki yönetmelik neleri kapsamaktadır?

İş Güvenliği Uzmanlarının Görev - Yetki - Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkında Yönetmelik

Genel bilgileri içeren iş sağlığı ve güvenliği hizmetleri yönetmeliği kapsamında; görevli İSG uzmanlarının;

Bu yönetmelik, 20.06.2012 tarihli 6331 sayılı İSG Kanunu çerçevesinde yer almakta olan işyerleri ile eğitim merkezlerini kapsamaktadır. Tüm bu bilgiler çerçevesinde iş sağlığı ve güvenliği hizmetleri yönetmeliği çerçevesinde İSG uzmanının görevleri ve sorumlulukları şöyledir:

• İşyerlerinde çalışan işçilere rehberlik ve danışmanlık vermek
• Risk değerlendirmesi yapmak
• Çalışma ortamının uygun koşullarda olup olmadığını denetlemek
• Eğitimler yaparak işçileri bilgilendirmek ve yapılan çalışmaları kaydetmek
• İlgili birimler ile iş birliği yaparak meslek hastalıkları ve kazalarının önüne geçmek

İşyeri sağlık ve güvenlik birimi yönetmeliği çerçevesinde İSG hizmetlerinde aranacak şartlar şöyledir:

İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetlerinin Yürütülmesi için Sağlanacak Şartlar Nelerdir?

İş sağlığı ve güvenliği hizmetleri yönetmeliği kapsamında ilgili hizmetlerin yürütülmesi amacıyla sağlanacak şartlar şöyledir:

“MADDE 11 – (1) Tam süreli işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı görevlendirilmesi gerekli olmayan hallerde işveren, görevlendirdiği kişi veya OSGB’lerin görevlerini yerine getirmeleri amacı ile asgari bu maddedeki şartları sağlar.

(2) 50 ve daha fazla çalışanı olan işyerlerinde işveren,

a) İşyeri hekimi ile diğer sağlık personeline ve iş güvenliği uzmanına 8 metrekareden az olmamak üzere toplam iki oda temin eder. İş sağlığı ve güvenliği hizmetleri yönetmeliği çerçevesinde diğer maddeler nelerdir?

b) İşyerinde ayrıca acil durumlarda çalışanların en yakın sağlık birimine ulaştırılmasını sağlamak üzere uygun araç bulundurulur.

(3) 50’den az çalışanı olan işyerlerinde işveren, işyeri hekimi, iş güvenliği uzmanı ve diğer sağlık personelinin iş sağlığı ve güvenliği hizmetini etkin verebilmesi için çalışma süresince kullanılmak üzere uygun bir yer sağlar. İş sağlığı ve güvenliği hizmetleri yönetmeliği kapsamında birden fazla iş yeri bulunan iş merkezleri için belirlenen şartlar nelerdir?

(4) Birden fazla işyerinin bulunduğu iş merkezleri, iş hanları gibi yerlerde bulunan ve 50’den az çalışanı olan işverenlerin yürütecekleri iş sağlığı ve güvenliği hizmetleri için; koordinasyon yönetim tarafından sağlanmak üzere ortaklaşa kullanılabilecek bir mekân oluşturulabilir. Oluşturulacak mekândan hizmet sunulacak toplam çalışan sayısı 50’den az olması durumunda üçüncü fıkra, 50’den fazla olması durumunda ise ikinci fıkra hükümlerine uygunluk sağlanır.

İş sağlığı ve güvenliği hizmetleri yönetmeliği madde 11 ‘in 5. Fıkrasına göre, İş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin yürütülmesi için işveren tarafından ayrılan çalışma yerlerinin bölüm ve birimlerinin aynı alan içerisinde bulunması esastır. Bu bölüm ve birimlerin bulunduğu yerler çalışanlar tarafından kolaylıkla görülebilecek şekilde işaretlenir.

(6) Tam süreli işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı görevlendirilmesi zorunlu olmayan hallerde, işyerinde bu maddeye göre oluşturulan ve belirtilen şartları karşılayan birim, düzenlenen sağlık raporları bakımından İSGB olarak kabul edilir.

(7) (Ek:RG-30/6/2016-29758) 50’den az çalışanı olan ve az tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde; işveren ve hizmet sunanlar arasında mutabık kalınarak aynı sözleşme yılı içerisinde, aylık hizmet süreleri birleştirilebilir veya hizmet sunum aralıkları belirlenebilir.”

Tüm bu bilgiler ışığında iş sağlığı ve güvenliği yönetmeliği pdf bilgilerine kolaylıkla ulaşılabiliyor. İstenen bilgileri Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı sitesinde yer alan iş sağlığı ve güvenliği hizmetleri yönetmeliği mevzuat bilgileri kısmından ulaşabilirsiniz.

Sık Sorulan Sorular

İş sağlığı ve güvenliği hizmetleri yönetmeliği hakkında sık sorulan sorular şu şekilde olmaktadır;

1 – İş Sağlığı ve Güvenliği Zorunlu mudur?

İş sağlığı ve güvenliği hizmetleri yönetmeliği kapsamında kamu ve özel sektöre ait tüm işyerlerine zorunlu tutulmuştur. Aynı zamanda bu işyerlerinin işverenleriyle işveren vekillerine, stajyer ve çırak olarak çalışanlarda dâhil olmak üzere bütün çalışanlarına uygulanmaktadır.

2 – İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri Yönetmeliği Kim Tarafından Düzenlenmiştir?

6331 sayılı kanun kapsamında iş sağlığı ve güvenliği yönetmeliği Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca düzenlenmiştir.