Yapı İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği
İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanı Eğitimi

Yapı işlerinde iş sağlığı ve güvenliği yönetmeliği, aşağıda verilen ortam ve şartlara uygun olarak yapılmaktadır. Bu bilgiler 2013 yılında yapılan ve belirlenen yönetmelik gereğince hazırlanmış olup, 2018 tarihinde ise güncellenmiştir. Peki bu yönetmelik kapsamında neler vardır?

6631 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu Nedir?

6631 sayılı iş sağlığı ve güvenliği kanunu gereği tüm işyerleri için olası kaza ya da hastalık durumlarına ilişkin önlemlerin alınması yönünde yasal zorunluluk getirilmiş ve yürürlüğe girmiştir. (30 Haziran 2012) 

Özel ya da kamu kurumları fark etmeksizin işveren, işçi, işveren vekili, stajyer vb. statüdeki kişileri kapsayan kanun, aynı zamanda en tehlikeli işyeri olan yapı işlerinde daha etkilidir. Yani yapı işleri iş sağlığı ve güvenliği yönetmeliği; 

Yapı İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği Nedir?

Kanunda yapı işlerinde iş sağlığı ve güvenliği yönetmeliği iş malzemelerinin ve ortamın kullanımında, sağlık ve güvenlik konusundaki şartların sağlanmasına yönelik kuralları kapsar. Yani 5 Ekim 2013 tarihinde 28786 sayılı Resmi Gazete yayını gereği yüksekte çalışmaya yönelik tüm hükümlerin olduğu en kapsamlı düzenlemedir. 

Günümüzde en büyük hizmet sektörü olan inşaat alanına ilişkin tüm risk ve tehlike durumları için düzenlenen yapı işlerinde iş sağlığı ve güvenliği yönetmeliği, tüm yöneticiler tarafından bilinmesi gereken kuralları içerir. Meydana gelen çoğu iş kazalarının bu sektöre ait olması sebebiyle, alınacak önlemlerin de bir adım önde olması kaçınılmaz olmuştur. 

İş sağlığı ve güvenliği konusunda bütün bu önlemleri kapsayan yapı işlerinde iş sağlığı ve güvenliği yönetmeliği günün ihtiyaçlarına göre sürekli güncellenmektedir. Tema Akademi olarak bizlerden alacağınız iş sağlığı ve güvenliği noktasındaki eğitim ile yapı işlerinde oluşacak kazaların önüne geçebilirsiniz.

Yapı İşlerinde Alınacak Güvenlik Tedbirleri Nelerdir?

Yapı işlerinde, yani başta inşaat sektörü olmak üzere tehlikeli işyerlerinde alınacak önlemler oldukça detaylıdır. Ancak genel hatlarıyla hangi alana yönelik olduğuna aşağıdan göz atabilirsiniz. Daha ayrıntılı incelemek için yapı işlerinde iş sağlığı ve güvenliği yönetmeliği mevzuat kapsamına göz atabilirsiniz. 

• Güvenli korkuluklara yönelik tedbirler
• Düşmeyi önleyici ekipmanlar
• Bariyer oluşturma
• Yüksekte çalışırken yaşam halatları ile önlem alma
• Çalışma iskelesi konusunda dayanıklılık
• Güvenlik ağı oluşturma
• Halat ve hava yastığı bulundurma
• Tehlikeli alanların çerçeve ile sınırlandırılması
• Gece şartlarına uygun tehlikeli yerler için uyarıcı levhaların konulması
• Eğitimli ve profesyonel kişilerce denetleme yapılması
• Keskin, yanıcı, patlayıcı maddelerin çevreye atılmaması gerekir.

Yapı İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği Ek - 4 İçeriği Nedir?

Yapı işlerinde iş sağlığı ve güvenliği yönetmeliği mevzuat ana maddelerin dışında 4 adet önemli ek içerikler bulunmaktadır. Bu ekte yer alan maddeler ve yükümlülükler, yapı alanı özelliğine, yapılan işe ve tehlike durumlarına göre asgari sağlık ve güvenlik şartlarını oluşturur. 

Yapı işleri maddeleri, iş sağlığı ve güvenliği yönündeki risklerin listesi, yapı alanlarına ilişkin bildirimler ve minimum sağlık ve güvenlik şartlarından oluşmaktadır. Peki bu ekte neler yer alır?

1 - Yapı İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği Ek - 4 Birinci Bölüm Hangi Alanları Kapsamaktadır?

İşyeri bina ve eklentilerinde alınacak sağlık ve güvenlik önlemlerine ilişkin yönetmelik için asgari güvenlik şartları ek - 4 içinde yer almaktadır. Bu kapsamda yer alan ortamlar ve alanlar aşağıda verilmiştir; 

• Yüksekte çalışma
• Geçitlerde güvenlik tedbirleri noktasındaki kurallar
• Düşen cisimler konusunda alınan tedbirler
• Elektrikle çalışma noktasındaki tedbirler
• Düzen, temizlik, depolamaya yönelik bilgiler
• Sağlamlık ve dayanıklılık tedbirleri
• Acil durum kapı ve yolları
• Yangın algılama sistemi ve mücadele teknikleri
• Havalandırma, sıcaklık, aydınlatma durumları
• Trafik ve tehlikeli ortamlar ile yükleme yeri ve rampalarına ait tedbirler
• Çalışma yerlerinde hareket serbestliği kuralları
• Diş, lavabo, elbise dolabı, dinlenme ve barınma yerlerine ait özellikler
• Hamile, emziren, engelli ve çeşitli hükümlere yönelik ilkyardım alanında çalışma şartları belirlenmiştir. 

Bunlardan en önemlisi olan yüksekte çalışma için güvenlik şartlarına uymak oldukça mühimdir. Mevcut ya da olası risk durumlarına ilişkin kazaların önüne geçmek için, yapı işlerinde iş sağlığı ve güvenliği yönetmeliği gereği birçok şart ve hüküm konulmuştur.

Yapı İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği: Yüksekte Çalışma Yönetmeliği Mevzuat Güvenlik Şartları Nelerdir?

Yapı işlerinde iş sağlığı ve güvenliği yönetmeliği yüksekte çalışma şartları, belirlenen esaslar gereği aşağıda verilmiştir. Tüm işyerleri bu kurallara uygun olarak hareket etmek zorundadır. Yoksa idari yaptırımla karşı karşıya kalabilir. 

Yüksekte çalışma, seviye farkına bağlı olarak düşme sonucu daha fazla yaralanma ihtimalini artıracak ortamlarda yapılan iştir. Peki yönetmelik gereği yüksekte çalışma noktasında hangi şartlar konulmuştur? 

• Yüksekte yapılma zorunluluğu bulunmayan montaj vb. işler mümkünse yere yakın yerlerde denenmelidir.
• Acil durum planlarında yüksekten düşmeye bağlı hususlara yer verilmelidir.
• Çalışanlar yükseğe uygun ve güvenli araç, ekipmanlar ile çıkarılmalıdır.
• Yüksekte çalışanların güvenliği güvenlik korkulukları, tam vücut kemerleri, bağlantı halatları, kancalar, iniş çıkış ekipmanı gibi destekleyici ve kaza anında kişiyi koruyan yöntemlerle sağlanmalıdır.
• Yapı işi bittikten sonrasında bile yatay ve dikey yaşam hatları ile sağlık ve güvenlik tedbirlerine yönelik hususlar, acil durum planlamasında yer almalıdır.
• Bu alanlarda çalışanlara yönelik gerekli eğitimler verilmelidir. Tema Akademi bünyemizde kapsamlı eğitimden faydalanabilirsiniz.
• Yüksekte çalışanlar için güvenli ekipman noktasında düzenli kontrol ve bakım yapılmalıdır.
• Yüksekte çalışanlar için işveren tarafından ehil bir kişinin gözetimi altında yapılan çalışmalar denetlenmelidir.

2 - Yapı İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği İkinci Bölüm Hangi Alanları Kapsamaktadır?

Yapı işlerinde iş sağlığı ve güvenliği yönetmeliği noktasında ek - 4 kapsamında ikinci bölümde açık ve kapalı alanlara yönelik güvenlik şartları belirlenmiştir. Peki bu alanlar hangileridir? 

• Acil çıkış kapıları ve havalandırmaya yönelik tedbir ve kurallar
• Kapalı alanların saydamlığı ve dayanıklılığına yönelik hususlar
• Çalışma yeri taban, duvar ve tavanlarının kontrolü
• Kapı, pencere, çatı durumları
• Araçların çıkış yollarına yönelik tedbirler
• Yürüyen merdivenler için gerekli önlemlerin alınması
• Oda boyutları ve hacmi noktasındaki sınırlar
• Enerji dağıtım tesisleri ve tesisat ayarları
• Yapı işlerinde iş sağlığı ve güvenliği yönetmeliği kapsamında dayanıklılık
• Hava koşullarına uygun hareket etme
• Cephe, asma veya seyyar iskelede gerekli tedbirlerin alınması
• El merdivenleri kullanımına yönelik tedbirler
• Tesis, makine ve ekipman kullanımına yönelik hususlar
• Kazı, yer altı, tünel işlerine yönelik tedbirler
• Yıkım işleri, asbestle çalışma kuralları
• Çatı, beton döküm işleri, çelik yapı işleri konusunda uygulanması gereken noktalar yer almaktadır.

Yapı işlerinde iş sağlığı ve güvenliği yönetmeliği noktasında gerekli tüm koşullar sağlandığında, olası kaza durumlarının önüne geçilebilir. Hem işçi hem işverenin can sağlığı ve güvenliği açısından oldukça mühim olan kuralların yönetmeliğe uygun olarak yapılması şarttır. Tema Akademi bünyemizde alacağınız İSG eğitimi ile yasaya uygun yetkinlik kazanabilirsiniz.

Yapı İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği Ek - 5 Nedir?

Detaylıca konuların ele alındığı yapı işlerinde iş sağlığı ve güvenliği yönetmeliği gereği iş ekipmanlarının sağlam ve güvenli kullanımına ilişkin hususları ek - 5'te bulabilirsiniz. Özellikle inşaat sektöründe tehlike ve risk yaratacak olan ekipmanların doğru ve güvenli kullanımına yönelik kurallar, hem işçi hem işveren açısından oldukça önemlidir.

Yapı İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği Ek - 5 Hangi Alanları Kapsamaktadır?

Yapı işlerinde güvenlik önlemlerine ilişkin yönetmelik gereği ek - 5'te ekipman kullanımına yönelik asgari güvenlik şartları yasa gereği belirlenmiştir. Peki bu hususlar hangi alanları kapsamaktadır?

Sıkça Sorulan Sorular

Yapı işlerinde iş sağlığı ve güvenliği yönetmeliği gereği zorunluluk haline getirilen ve gerekli şartlara uygun yapılan işlerle ilgili merak ettiğiniz sorular aşağıda yer almaktadır. Bu noktada sizler de yetkinlik kazanıp işçi ve işveren arasındaki güvenliği sağlamak için, Tema Akademi bünyemizden gerekli olan eğitim desteğini alabilirsiniz.

1 - Yapı İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği Yüksekte Çalışma Kaç Metre Olmalıdır?

Ülkeden ülkeye göre farklılık gösteren yapı işlerinde iş sağlığı ve güvenliği yönetmeliği yükseklik çalışma sınırı, ortalama olarak 1,2 metre olarak belirlenmiştir. Bu seviyenin üstü için koruyucu ekipman ve donanım kullanılması şarttır.

2 - Yapı İşlerinde Risk İçeren İşler Nelerdir?

Yapı işlerinde iş sağlığı ve güvenliği yönetmeliği noktasında yangın, cisim çarpması, yüksekten düşme, asansör boşluğu, yük asansörü, iskele çarpması, istinat duvarı, elektrik ve kazı işlerinde riskler bulunmaktadır.

3 - İşyerlerinde İş Güvenliği Uzmanı Çalıştırmak Zorunlu mu?

1 Temmuz 2020 yılında yapı işlerinde iş sağlığı ve güvenliği yönetmeliği gereği işletmelerin tehlike sınıfına göre işyerlerinde iş güvenliği uzmanı çalıştırma zorunluluğu getirilmiştir.

4 - Yapı İşleri Hangi Tehlike Sınıfına Girer?

Çoğunlukla yapı işlerinde iş sağlığı ve güvenliği yönetmeliği kapsamında ölümlü iş kazalarının % 30'u yapı sektöründedir. Bu sebeple çok tehlikeli gruba girmektedir.